สรุปการเลือกผู้ใหญ่บ้าน |
|
อ้างอิง
อ่าน 560 ครั้ง / ตอบ 0 ครั้ง
|
ประพันธ์ เวารัมย์
|
สรุปการเลือกผู้ใหญ่บ้าน
ชุด ใฝ่ฝันเป็นปลัดอำเภอ
โดยประพันธ์ เวารัมย์
***************************
การเลือกผู้ใหญ่บ้าน
เดิมเป็นไปตามข้อบังคับกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการเลือกผู้ใหญ่บ้าน พ.ศ. 2535 แต่เนื่องจากข้อบังคับดังกล่าวมีบทบัญญัติบางประการที่ไม่สอดคล้องกับกฎหมายที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบัน สมควรปรับปรุงข้อบังคับดังกล่าวให้สอดคล้องและเหมาะสมยิ่งขึ้น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย โดยอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 13 แห่งพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พระพุทธศักราช 2447 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ 11) พ.ศ. 2551 จึงได้ออกระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการเลือกผู้ใหญ่บ้าน พ.ศ. 2551 ขึ้นไว้ โดยให้ใช้บังคับตั้งแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา (วันที่ 6 เมษายน 2551) เป็นต้นไป
ความหมายเฉพาะ
1. หน่วยเลือกผู้ใหญ่บ้าน หมายความว่า ท้องที่กำหนดให้ทำการเลือกผู้ใหญ่บ้าน
2. ที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน หมายความว่า สถานที่ที่กำหนดให้ทำการลงคะแนนเลือกผู้ใหญ่บ้าน และให้ความหมายรวมถึงบริเวณที่กำหนดขึ้นโดยรอบที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน
3. ผู้มีสิทธิเลือก หมายความว่า ผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้านซึ่งมีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะต้องห้ามตามที่กฎหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่กำหนดไว้
4. ผู้สมัคร หมายความว่า ผู้สมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน
5. คณะกรรมการเลือก หมายความว่า คณะกรรมการเลือกผู้ใหญ่บ้าน ตามคำสั่งแต่งของนายอำเภอ
6. คณะกรรมการตรวจสอบ หมายความว่า คณะกรรมการตรวจสอบคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของผู้สมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านตามคำสั่งแต่งตั้งนายอำเภอ
การมอบหมายให้ปฏิบัติหน้าที่แทน
การปฏิบัติหน้าที่ตามระเบียบนี้ นายอำเภออาจมอบหมายให้ผู้ใต้บังคับบัญชาปฏิบัติหน้าที่แทนได้
ผู้รักษาการ
ให้ปลัดกระทรวงมหาดไทยรักษาการตามระเบียบนี้ และให้มีอำนาจตีความวินิจฉัยปัญหากำหนดหลักเกณฑ์ และวิธีปฏิบัติเพื่อดำเนินการให้เป็นไปตามระเบียบนี้
บททั่วไป
1. เมื่อมีการจัดตั้งหมู่บ้านใหม่ หรือตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านว่างลง ไม่ว่าด้วยเหตุใด ให้นายอำเภอจัดให้มีการเลือกผู้ใหญ่บ้านโดยวิธีลับ ภายในกำหนดเวลา 30 วันนับแต่งวันที่มีการจัดตั้งหมู่บ้านใหม่หรือตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านว่างลง
2. การเลือกผู้ใหญ่บ้าน ต้องเป็นไปโดยสุจริตและเที่ยงธรรม
(1) นับแต่วันที่นายอำเภอประกาศให้มีการเลือกผู้ใหญ่บ้านจนถึงวันเลือกห้ามมิให้ผู้ใดกระทำการอย่างหนึ่งอย่างใด เพื่อจูงใจให้ผู้มีสิทธิเลือกลงคะแนน หรืองดเว้น การลงคะแนนให้แก่ผู้สมัคร ด้วยวิธีการดังต่อไปนี้
ก. จัดทำ ให้ เสนอให้ สัญญาว่าจะให้ หรือจัดเตรียมเพื่อจะให้ทรัพย์สิน หรือผลประโยชน์อื่นใดอันอาจคำนวณเป็นเงินได้แก่ผู้ใด
ข. ให้ เสนอให้ หรือสัญญาว่าจะให้ เงินหรือทรัพย์สิน หรือประโยชน์อื่นใดไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อมแก่ชุมชน สมาคม มูลนิธิ วัดมัสยิด สุเหร่า ศาลเจ้า โรงเจ โบสถ์คริสต์ โบสถ์พราหมณ์ สำนักปฏิบัติธรรม สถาบันการศึกษา สถานสงเคราะห์ สหกรณ์ กองทุนสงเคราะห์ ชุมนุม สโมสร กลุ่ม องค์กรหรือสถาบันอื่นใดตามที่คณะกรรมการการเลือกตั้งตามกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภากำหนด
ค. จัดให้มีมหรสพ หรือการรื่นเริงต่างๆ รวมทั้งการแสดง และการละเล่นอื่นๆ
ง. เลี้ยงหรือรับจะจัดเลี้ยงผู้ใด รวมถึงการจัดเลี้ยงหรือรับจะจัดเลี้ยง การประชุม อบรม สัมมนา ทัศนศึกษา หรือดูงาน เป็นต้น
(2) ในวันเลือกผู้ใหญ่บ้านห้ามมิให้ผู้ใดทำการโฆษณาหาเสียงโดยวิธีการใดๆ ไม่ว่าจะเป็นคุณหรือโทษแก่ผู้สมัครคนใดจนสิ้นสุดการลงคะแนน
(3) นับแต่วันที่นายอำเภอ ประกาศให้มีการเลือกผู้ใหญ่บ้านจนสิ้นสุด การลงคะแนน ห้ามมิให้เจ้าหน้าที่ของรัฐผู้ใดใช้ตำแหน่งหน้าที่โดยมิชอบด้วยกฎหมายกระทำการใดๆ เพื่อให้เกิดการได้เปรียบหรือเสียเปรียบแก่ผู้สมัครคนใด
3. ให้นายอำเภอกำหนดสถานที่ปิดประกาศ สำหรับติดแผ่นป้ายเกี่ยวกับการเลือกผู้ใหญ่บ้าน และใช้เป็นที่โฆษณาหาเสียงของผู้สมัครได้อย่างเท่าเทียมกัน เช่น ที่ศาลากลางบ้านหรือสถานที่อื่นที่นายอำเภอเห็นสมควร ภายในหมู่บ้านที่มีการเลือกผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งสามารถเห็นได้โดยง่าย
ห้ามมิให้ผู้สมัครหรือผู้มีสิทธิเลือกซื้อหรือเช่าเวลา หรือรายการของสถานีวิทยุกระจายเสียงหรือวิทยุโทรทัศน์ หรือทำให้ได้มาซึ่งเวลาออกอากาศทางสถานีดังกล่าว เพื่อโฆษณาหาเสียง
การโฆษณาหาเสียงทางสถานีวิทยุกระจายเสียง หรือหอกระจายข่าว ซึ่งทางราชการอาจจัดให้มีขึ้นให้จัดให้มีการหาเสียงการเลือกผู้ใหญ่บ้านของผู้สมัครทุกรายอย่างเท่าเทียมกัน
4. การกระทำที่ฝ่าฝืนตาม 2. หรือ 3. เป็นการเลือกที่ไม่สุจริตและเที่ยงธรรม
5. กรณีที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านใดว่างลง ให้นายอำเภอจัดให้มีการเลือกผู้ใหญ่บ้านภายใน 30 วันนับแต่วันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง
เพื่อประโยชน์ในการจัดการเลือกผู้ใหญ่บ้าน วันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านว่าง ให้เป็นไปดังนี้
(1) ในกรณีผู้ใหญ่บ้านต้องพ้นจากตำแหน่งตามมาตรา 14 (1) ให้ถือว่าวันที่ผู้ใหญ่บ้านมีอายุครบ 60 ปีบริบูรณ์ เป็นวันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง
(2) ในกรณีที่ผู้ใหญ่บ้านต้องพ้นจากตำแหน่งตามมาตรา 14 (2) (6) (7) (8) (9) (10) หรือ (11) ให้ถือว่าวันที่มีคำสั่งให้ผู้ใหญ่บ้านพ้นจากตำแหน่งเป็นวันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง
(3) ในกรณีที่ผู้ใหญ่บ้านต้องพ้นจากตำแหน่งตามมาตรา 14 (3) ให้ถือว่าวันที่ผู้ใหญ่บ้านนั้นตาย หรือวันที่นายอำเภอรับทราบการตายของผู้ใหญ่บ้านนั้นเป็นวันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง แล้วแต่กรณี
(4) ในกรณีที่ผู้ใหญ่บ้านต้องพ้นตำแหน่งตามมาตรา 14 (4) ให้ถือว่าวันที่คำสั่งอนุญาตให้ลาออกได้ระบุไว้เป็นที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง
ถ้านายอำเภอเห็นว่าไม่อาจจัดให้มีการเลือกผู้ใหญ่บ้านได้ภายในกำหนดเวลา 30 วัน ให้รายงานผู้ว่าราชการจังหวัดขยายเวลาออกไปได้เท่าที่จำเป็น
การดำเนินการเบื้องต้น
การดำเนินการของอำเภอ
ตามข้อ 12 ของระเบียบนี้กำหนดว่า การเลือกผู้ใหญ่บ้านให้นายอำเภอดำเนินการดังนี้
(1) ประกาศกำหนดให้มีการเลือกผู้ใหญ่บ้านตามแบบ ผญ.1 และปิดประกาศภายใน 3 วันนับแต่วันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง หรือวันที่จัดตั้งหมู่บ้านใหม่ ในประกาศตามแบบ ผญ.1 อย่างน้อยต้องมีสาระสำคัญดังนี้
ก. กำหนดหน่วยเลือกผู้ใหญ่บ้าน โดยระบุชื่อหมู่บ้าน หมู่ที่ ตำบล อำเภอ จังหวัดว่าเป็นท้องที่ที่กำหนดให้ทำการเลือกผู้ใหญ่บ้าน
ข. กำหนดที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน โดยกำหนดสถานที่ให้เป็นที่ทำการลงคะแนนเลือกผู้ใหญ่บ้าน
ค. กำหนดระยะเวลาการรับสมัคร ต้องกำหนดวันรับสมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านภายหลังการประชุมราษฎรแล้ว และต้องอยู่ภายในระยะเวลา 10 วัน นับแต่วันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง ระยะเวลาการรับสมัครต้องไม่น้อยกว่า 3 วันไม่เว้นวันหยุดราชการ
ง. กำหนดวันเลือกต้องไม่เกิน 30 วันนับแต่วันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง
จ. กำหนดระยะเวลาการลงคะแนน ให้เริ่มตั้งแต่เวลา 08.00 นาฬิกา และสิ้นสุดการลงคะแนนเวลา 15.00 น.
ฉ. กำหนดให้มีการเพิ่มชื่อ ถอนชื่อ ในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้านได้วันสุดท้ายก่อนวันเลือกไม่น้อยกว่า 3 วัน
ช. กำหนดวันประชุมราษฎรในหมู่บ้าน ภายใน 7 วันนับแต่วันที่ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านของหมู่บ้านนั้นว่างลง เพื่อแจ้งรายละเอียดเกี่ยวกับการเลือก การทำความเข้าใจเรื่องรู้แพ้ รู้ชนะ รู้อภัย และการรู้รักสามัคคี ตลอดจนการดำรงรักษาความเป็นมิตร เป็นเพื่อนบ้าน และความเป็นญาติพี่น้องในพื้นที่ ทั้งก่อนและหลังการเลือก และให้ราษฎรเสนอชื่อผู้สมควรได้รับการแต่งตั้งเป็นกรรมการตรวจสอบ โดยทำบันทึกรายงานการประชุมไว้เป็นหลักฐานตามแบบ ผญ. 10
(2) จัดทำประกาศบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้านตามแบบ ผญ. 2
(3) รับสมัครผู้สมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านตามแบบ ผญ.3
(4) ประกาศรายชื่อผู้ยื่นใบสมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านตามแบบ ผญ. 4
(5) ประกาศบัญชีรายชื่อผู้สมัคร ซึ่งมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามสมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านตามแบบ ผญ. 6
(6) ออกคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการเลือก และเจ้าหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อยตามแบบ ผญ. 8
(7) ออกคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบตามแบบ ผญ. 9
แบบตาม (1) (2) (4) (5) (6) และ (7) ให้ปิดประกาศไว้ ณ ที่ว่าการอำเภอที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน สถานที่ที่นายอำเภอกำหนด และสำรองแบบดังกล่าวอย่างละ 1 ชุด ไว้ให้คณะกรรมการเลือกนำไปใช้หรือปิด ณ ที่เลือกผู้ใหญ่บ้านในวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน ยกเว้นแบบตาม (2) ให้สำรองไว้ 2 ชุด สำหรับนำไปใช้หรือปิด ณ ที่เลือกผู้ใหญ่บ้านในวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน
ที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน
1. ให้นายอำเภอกำหนดจากสถานที่สาธารณะ เช่น สถานศึกษา หรือ ศาสนสถาน ถ้าไม่สามารถหาสถานที่ดังกล่าวได้ จะกำหนดบ้าน หรือสถานที่อื่น ที่ราษฎรเข้าออกได้ง่าย มีความสะดวกเหมาะสม และไม่เป็นการได้เปรียบหรือเสียเปรียบแก่ผู้สมัครคนหนึ่งคนใดเป็นที่เลือกผู้ใหญ่บ้านก็ได้ ที่เลือกผู้ใหญ่บ้านจะต้องเป็นสถานที่ที่อยู่ในเขตท้องที่หมู่บ้านนั้น หากไม่สามารถหาสถานที่เป็นเลือกผู้ใหญ่บ้านในหมู่บ้านได้ ให้เป็นดุลพินิจของนายอำเภอที่จะกำหนดสถานที่อื่นที่เหมาะสม
กรณีที่หน่วยเลือกผู้ใหญ่บ้านใด มีราษฎรผู้มีสิทธิเลือกจำนวนมากจนคาดหมายได้ว่า ไม่สามารถจัดให้ราษฎรลงคะแนนได้หมดทุกคน ภายในกำหนดเวลาตามข้อ 12 (1) จ. นายอำเภอจะกำหนดที่เลือกผู้ใหญ่บ้านเพิ่มขึ้นอีกก็ได้ตามความเหมาะสม
2. ตามข้อ 14 ของระเบียบนี้ กำหนดว่า ให้คณะกรรมการเลือก
(1) จัดภายในบริเวณที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน ให้มีป้าย หรือเครื่องหมาย เพื่อแสดงขอบเขตบริเวณโดยรอบที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน
(2) จัดให้มีป้ายบอกที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน โดยอย่างน้อยต้องมีข้อความ ดังนี้
ที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน ชื่อหมู่บ้าน......................หมู่ที่...........ตำบล....................อำเภอ..................จังหวัด.................สถานที่........................
(3) จัดทำป้ายบอกทางชี้ไปยังที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ราษฎร
3. คูหาลงคะแนนสำหรับที่เลือกผู้ใหญ่บ้านให้มีจำนวน 3 คูหาเป็นอย่างน้อย
4. การเปลี่ยนแปลงที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน ให้กระทำก่อนวันเลือกไม่น้อยกว่า 10 วัน เว้นแต่กรณีเกิดสาธารณภัย เหตุสุดวิสัย หรือเหตุจำเป็นอย่างอื่นอันมิอาจหลีกเลี่ยงได้ เช่น มีเหตุความจำเป็นเกี่ยวกับความมั่นคงของชาติ หรือมีเหตุการณ์ที่ไม่สงบเรียบร้อยเกิดขึ้น อันจะเป็นเหตุทีทำให้ไม่สามารถใช้สถานที่ดังกล่าวเป็นที่เลือกผู้ใหญ่บ้านได้ จะประกาศเปลี่ยนแปลงก่อนวันเลือกน้อยกว่า 10 วันก็ได้ การเปลี่ยนแปลงที่ผู้ใหญ่บ้านให้ประกาศตามแบบ ผญ. 12
คณะกรรมการ เจ้าหน้าที่ และผู้สังเกตการณ์
คณะกรรมการตรวจสอบ
1. คณะกรรมการตรวจสอบประกอบด้วย เจ้าหน้าที่ของรัฐจำนวนไม่เกิน 3 คน และตัวแทนราษฎรผู้มีสิทธิเลือก ซึ่งเป็นที่ยอมรับนับถือของราษฎรในหมู่บ้านนั้น จำนวนไม่น้อยกว่า 4 คนแต่ไม่เกิน 7 คน
เจ้าหน้าที่ของรัฐ ให้นายอำเภอแต่งตั้งจากปลัดอำเภอ 1 คน และเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานอยู่ในเขตอำเภอนั้น อีกไม่เกิน 2 คน
ให้คณะกรรมการตรวจสอบประชุม เพื่อเลือกกันเองเป็นประธานกรรมการคนหนึ่ง โดยให้ปลัดอำเภอเป็นกรรมการและทำหน้าที่เลขานุการ
คณะกรรมการตรวจสอบพ้นจากหน้าที่ เมื่อนายอำเภอประกาศบัญชีรายชื่อผู้สมัครตามแบบ ผญ.6
2. ในวันประชุมราษฎร ให้ผู้มีสิทธิเลือกของหมู่บ้านนั้น ซึ่งอยู่ในที่ประชุมเสนอชื่อผู้มีสิทธิเลือกจำนวนไม่น้อยกว่า 4 คน แต่ไม่เกิน 7 คน เป็นกรรมการตรวจสอบ โดยผู้ที่ได้รับการเสนอชื่อต้องผู้มีสิทธิเลือกในหมู่บ้านนั้นรับรองรายละไม่น้อยกว่า 2 คน
กรณีมีผู้ได้รับการเสนอชื่อไม่เกิน 7 คน ให้นายอำเภอแต่งตั้งผู้ได้รับการเสนอชื่อนั้นเป็นกรรมการตรวจสอบ หากมีผู้ได้รับการเสนอชื่อเกินกว่า 7 คน ให้ประธานที่ประชุมจัดให้มีการออกเสียง โดยเปิดเผยด้วยวิธีการเรียกชื่อผู้มีสิทธิเลือกที่อยู่ในที่ประชุมออกเสียงได้คนละ 1 เสียงว่าประสงค์จะให้ผู้ใด เป็นกรรมการตรวจสอบ ผู้ได้รับคะแนนสูงสุดลำดับ 1 ถึง 7 ให้นายอำเภอแต่งตั้งเป็นกรรมการตรวจสอบ ถ้ามีผู้ได้รับคะแนนต่อจากผู้ที่ได้คะแนนสูงสุดตามลำดับมีคะแนนเท่ากันหลายคนรวมแล้วเกินกว่า 7 คน ให้นำบุคคลที่ได้คะแนนเท่ากันมาจับสลากให้เหลือจำนวนรวมทั้งหมดแล้วไม่เกิน 7 คน เพื่อให้นายอำเภอแต่งตั้งเป็นกรรมการตรวจสอบ
กรณีที่ไม่มีผู้ประสงค์จะเป็นกรรมการตรวจสอบหรือมีแต่ไม่เกิน 4 คน ให้นายอำเภอพิจารณาแต่งตั้งราษฎรผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้านในหมู่บ้านนั้น เป็นกรรมการตรวจสอบให้ครบ 4 คน
3. คณะกรรมการตรวจสอบมีอำนาจหน้าที่ ดังนี้
(1) ตรวจสอบคุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม ของผู้สมัครตามที่กำหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่
(2) เรียกเอกสาร หรือบุคคลดาให้ข้อเท็จจริง เพื่อประกอบการตรวจสอบคุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม โดยให้คณะกรรมการตรวจสอบบันทึกการรับเอกสาร และบันทึกถ้อยคำบุคคลไว้เป็นลายลักษณ์อักษร
(3) แจ้งหน่วยงานที่ออกหลักฐาน เพื่อยืนยันความถูกต้องเมื่อมีเหตุอันควรสงสัยในความถูกต้องแท้จริงของหลักฐานการสมัครของผู้สมัคร
(4) ประชุมพิจารณาลงมติว่า ผู้สมัครใดเป็นผู้มีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะต้องห้ามหรือไม่
(5) ทำบันทึกรายงานผลการตรวจสอบ เสนอนายอำเภอพิจารณาเพื่อดำเนินการต่อไป
4. การประชุมคณะกรรมการตรวจสอบ ต้องมีกรรมการมาประชุมไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของกรรมการที่มีอยู่ แต่ต้องไม่น้อยกว่า 3 คนจึงจะเป็นองค์ประชุม ถ้าประธานกรรมการไม่มาปฏิบัติหน้าที่หรือมาแต่ไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ ให้กรรมการที่เหลืออยู่เลือกกรรมการคนหนึ่งเป็นประธานในที่ประชุม
การวินิจฉัยของคณะกรรมการตรวจสอบ ให้เป็นไปตามเสียงข้างมากของกรรมการผู้มาประชุม ถ้าจำนวนเสียงเท่ากันให้ประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเป็นเสียงชี้ขาด
คณะกรรมการเลือก
1. คณะกรรมการเลือกประกอบด้วย ประธานกรรมการซึ่งแต่งตั้งจากนายอำเภอทำหน้าที่เป็นเจ้าพนักงานผู้ดำเนินการเลือก กรรมการซึ่งแต่งตั้งจากข้าราชการหรือพนักงานส่วนท้องถิ่นในอำเภอนั้นจำนวนไม่เกิน 9 คน และกำนันหรือผู้ใหญ่บ้านในตำบลนั้นอีก 1 คน
เมื่อนายอำเภอให้มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการเลือกแล้ว ให้แจ้งผู้ได้รับการแต่งตั้งทราบพร้อมกับปิดคำสั่ง ณ สถานที่ตามข้อ 12 วรรคสอง
คณะกรรมการเลือกมีอำนาจหน้าที่ตามที่กำหนดไว้ในระเบียบนี้ หรือตามที่นายอำเภอมอบหมาย และต้องพ้นจากตำแหน่งเมื่อได้รายงานผลการนับคะแนนเลือกผู้ใหญ่บ้านตามแบบ ผญ. 15 ซึ่งได้ส่งมอบหีบบัตร และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือกให้แก่นายอำเภอเรียบร้อยแล้ว
2. ก่อนวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน ถ้าคณะกรรมการเลือกคนหนึ่งคนใด ซึ่งนายอำเภอมีคำสั่งแต่งตั้งไว้แล้ว ต่อมาผู้นั้นไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ ให้นายอำเภอมีคำสั่งแต่งตั้งบุคคลอื่นที่มีคุณสมบัติตาม 1. เป็นกรรมการเลือกแทน
3. ในวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน เมื่อถึงเวลาเปิดการลงคะแนนแล้ว มีกรรมการเลือกมาปฏิบัติหน้าที่ไม่ถึงกึ่งหนึ่งของจำนวนกรรมการที่นายอำเภอแต่งตั้ง ให้คณะกรรมการเลือกที่อยู่ในขณะนั้นแต่งตั้งผู้มีสิทธิเลือกเป็นกรรมการเลือกแทน ให้มีจำนวนไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนกรรมการที่นายอำเภอแต่งตั้งไว้ เพื่อปฏิบัติหน้าที่ในที่เลือกผู้ใหญ่บ้านแล้วบันทึกเหตุการณ์ดังกล่าวได้ไว้ใน แบบ ผญ.11
4. การประชุมและการวินิจฉัยของคณะกรรมการเลือก ให้เป็นไปตามเสียงข้างมากของกรรมการผู้มาประชุม ถ้าจำนวนเสียงเท่ากัน ให้ประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเป็นเสียงชี้ขาด
เจ้าหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อย
ให้นายอำเภอ แต่งตั้งเจ้าหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อย จากพนักงานฝ่ายปกครอง ตำรวจ หรือสมาชิกกองอาสารักษาดินแดน เพื่อทำหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อย ณ ที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน ในวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน จำนวนไม่น้อยกว่า 2 คน และให้มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ช่วยเหลือคณะกรรมการเลือกในการดูแลรักษาหีบบัตร บัตรเลือกบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือก แบบพิมพ์ และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือก
(2) รักษาความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อยบริเวณที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน
(3) สนับสนุนการปฏิบัติหน้าที่ของนายอำเภอ หรือประธานกรรมการเลือกและคณะกรรมการเลือก
ให้เจ้าหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อยพ้นจากหน้าที่ เมื่อคณะกรรมการเลือกได้ส่งมอบหีบบัตรและอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือกแก่นายอำเภอเรียบร้อยแล้ว
ผู้สังเกตการณ์
1. เมื่อนายอำเภอได้ประกาศบัญชีรายชื่อผู้สมัครตามแบบผญ.6 แล้ว ผู้สมัครที่ประสงค์จะส่งตัวแทนไปประจำ ณ ที่เลือกผู้ใหญ่บ้านเพื่อสังเกตการณ์การลงคะแนนและการนับคะแนน ให้ยื่นหนังสือแต่งตั้งตัวแทนของตนได้แห่งละ 1 คนต่อนายอำเภอก่อนวันเลือกผู้ใหญ่บ้านและให้นายอำเภอแจ้งคณะกรรมการเลือกทราบ
2. ตัวแทนผู้สมัครต้องอยู่ในที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งสามารถมองเห็นการปฏิบัติงานได้โดยห้ามมิให้กระทำการอันเป็นอุปสรรคแก่การเลือกผู้ใหญ่บ้าน
ตัวแทนผู้สมัครอาจทักท้วง ในเมื่อเห็นว่ากรรมการเลือกปฏิบัติไม่ถูกต้องตามระเบียบนี้ในกรณีนี้ให้กรรมการเลือกบันทึกคำทักท้วงไว้ในแบบผญ.11
กรณีตัวแทนผู้สมัครกระทำการอันจะเป็นอุปสรรคแก่การเลือกผู้ใหญ่บ้าน ถ้ากรรมการเลือกได้ตักเตือนแล้วยังขัดขืนให้กรรมการเลือกสั่งให้ตัวแทนผู้สมัครออกไปจากที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน และให้เจ้าหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อยดำเนินการเพื่อให้เป็นไปตามคำสั่ง
ผู้มีสิทธิเลือก และบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือก
1. ผู้มีสิทธิเลือกต้องมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามกฎหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่ และมีชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือก
2. ให้นายอำเภอจัดทำประกาศบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตามแบบ ผญ.2 และปิดประกาศบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกอย่างช้าในวันประชุมราษฎร
3. กรณีผู้มีสิทธิเลือก หรือเจ้าบ้านผู้ใดเห็นว่า ตนหรือผู้มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านของตน ไม่มีชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกในแบบ ผญ.2 ให้นำสำเนาทะเบียนบ้านและบัตรประจำตัวประชาชน หรือบัตรประจำตัวอื่นใดที่รูปถ่าย และมีหมายเลขประจำตัวประชาชนที่ทางราชการหรือหน่วยงานของรัฐออกให้มายื่นคำร้องต่อนายอำเภอตามระยะเวลากำหนดไว้ใน 12 (1) ฉ.
เมื่อนายอำเภอได้รับคำร้อง และหลักฐานแล้วหากพิจารณาเห็นว่าผู้ยื่นคำร้องหรือผู้มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านเป็นผู้มีสิทธิเลือก ให้เพิ่มชื่อผู้ยื่นคำร้องหรือผู้มีชื่อผู้ในทะเบียนบ้านลงในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกเพิ่มเติมต่อใบสุดท้ายของบัญชีผู้มีสิทธิเลือกในแบบ ผญ.2 พร้อมบันทึกสาเหตุและลงลายมือชื่อ วัน เดือน ปี กำกับไว้
กรณีนายอำเภอพิจารณาแล้วเห็นว่าผู้ยื่นคำร้อง หรือผู้มีชื่อในทะเบียนบ้านที่ขอเพิ่มชื่อเป็นผู้ไม่มีสิทธิเลือก ให้สั่งยกคำร้องเป็นลายลักษณ์อักษร พร้อมทั้งแสดงเหตุผลให้ผู้ยื่นคำร้องทราบก่อนวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน
4. กรณีที่พบว่าในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตามแบบ ผญ.2 มีชื่อของผู้ไม่มีสิทธิเลือก หรือมีชื่อของบุคคลเดียวกันมากกว่า 1 แห่งปรากฏอยู่ ให้นายทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎร มีอำนาจถอนชื่อของผู้ไม่มีสิทธิบุคคลที่มีชื่อมากกว่า 1 แห่ง คงเหลือไว้เพียงแห่งเดียวให้ถูกต้อง โดยให้ขีดฆ่าชื่อออกจากบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือก พร้อมทั้งบันทึกสาเหตุของการถอนชื่อไว้ในช่องหมายเหตุและลงลายมือชื่อ วัน เดือน ปี กำกับไว้ ทั้งนี้ให้ดำเนินการได้จนถึงวันเลือก
ในกรณีที่ผู้มีสิทธิเลือกหรือเจ้าบ้านเห็นว่าในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตาม แบบ ผญ. 2 มีชื่อของผู้ไม่มีสิทธิเลือกหรือมีชื่อของบุคคลคนเดียวกันมากกว่า 1 แห่งปรากฏอยู่ ให้ผู้สิทธิเลือกหรือเจ้าบ้านยื่นคำร้องต่อนายอำเภอเพื่อขอให้ถอนชื่อของผู้ไม่มีสิทธิเลือกหรือบุคคลที่มีมากกว่า 1 แห่งคงเหลือไว้เพียงแห่งเดียวให้ถูกต้องได้ ทั้งนี้ต้องดำเนินการภายในระยะเวลาที่นายอำเภอประกาศกำหนดไว้ในแบบ ผญ. 1
เมื่อนายอำเภอได้พิจารณาคำร้องแล้ว เห็นว่ามีหลักฐานเชื่อได้ว่าบุคคลดังกล่าวเป็นผู้ไม่มีสิทธิเลือกหรือมีชื่อมากกว่า 1 แห่ง ให้สั่งถอนชื่อผู้ไม่มีสิทธินั้นหรือชื่อผู้มีสิทธิที่มากกว่า 1 แห่ง คงเหลือไว้เพียงแห่งเดียวให้ถูกต้อง โดยให้ขีดฆ่าชื่อออกจากบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกพร้อมทั้งบันทึกสาเหตุของการถอนชื่อไว้ในช่องหมายเหตุและลงลายมือ ชื่อ วัน เดือน ปี กำกับไว้แล้ว แจ้งคำสั่งให้ผู้ยื่นคำร้องและเจ้าบ้านทราบ
กรณีนายอำเภอพิจารณาคำร้องแล้ว เห็นว่าผู้มีชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อ ผู้มีสิทธิเลือกที่ถูกขอถอนชื่อเป็นผู้มีสิทธิเลือก ให้สั่งยกคำร้องพร้อมทั้งแสดงเหตุผลเป็นลายลักษณ์อักษร และแจ้งให้ผู้ยื่นคำร้องทราบก่อนวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน
การรับสมัครเลือกผู้ใหญ่บ้าน
วิธีการรับสมัคร
1. ผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน ต้องมีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะต้องห้ามตามที่กำหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่กำหนดไว้
2. ให้ผู้สมัครยื่นใบสมัครตามแบบผญ.3 ด้วยตนเองต่อนายอำเภอ ณ ที่ว่าการอำเภอภายในระยะเวลาที่นายอำเภอประกาศกำหนดไว้ในแบบ ผญ. 1 พร้อมหลักฐานและเอกสารซึ่งรับรองความถูกต้องดังต่อไปนี้
(1) บัตรประจำตัวประชาชน
(2) สำเนาทะเบียนบ้าน
(3) ใบรับรองแพทย์ ว่าไม่เป็นโรคตามที่กำหนดในประกาศกระทรวงมหาดไทย ซึ่งออกตามความในกฎหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่ และต้องออกให้ไม่เกิน 30 วันจนถึงวันสมัคร
(4) หลักฐานการศึกษา
(5) รูปถ่ายหน้าตรงไม่สวมหมวกขนาด 3.5 เซนติเมตร จำนวน 6 รูป ซึ่งถ่ายมาแล้วแล้วไม่เกิน 6 เดือนจนถึงวันสมัคร
3. เมื่อนายอำเภอได้รับใบสมัครของผู้สมัครใดแล้ว ให้ตรวจสอบเบื้องต้นว่าลงรายการในใบสมัคร และมีหลักฐานการสมัครครบถ้วนหรือไม่ ถ้าเห็นว่าไม่ครบถ้วน ให้เรียกเอกสารหลักฐานเพิ่มเติมให้ครบถ้วนเมื่อผู้สมัครยื่นใบสมัครและมีหลักฐานการสมัครครบถ้วนแล้ว ให้ออกใบรับใบสมัครให้แก่ผู้สมัครโดยเรียงตามลำดับการยื่นใบสมัคร
เมื่อนายอำเภอได้ออกใบรับใบสมัครแก่ผู้สมัครแล้ว ห้ามมิให้ผู้สมัครนั้นถอนการสมัคร
4. เมื่อเสร็จสิ้นการรับสมัคร ให้นายอำเภอปิดประกาศบัญชีรายชื่อผู้ยื่นใบสมัครตามแบบ ผญ. 4 และส่งมอบใบสมัครพร้อมเอกสารที่เกี่ยวข้องทั้งหมดของผู้สมัครทุกราย ในวันถัดจากวันสุดท้ายของการรับสมัคร ให้คณะกรรมการตรวจสอบดำเนินการตามระเบียบนี้
ผู้ใดเห็นผู้ยื่นใบสมัครรายใด เป็นผู้ขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้าม อาจร้องคัดค้านต่อคณะกรรมการตรวจสอบได้ภายใน 5 วันนับแต่วันปิดประกาศ ผญ.4
การให้หมายเลขประจำตัวผู้สมัคร
1. การให้หมายเลขประจำตัวผู้สมัคร ให้เป็นไปตามลำดับก่อนหลังการยื่นใบสมัคร หากผู้สมัครมาถึงที่ว่าการอำเภอ และได้ลงชื่อแสดงตนต่อเจ้าหน้าที่ก่อนเวลา 18.30 นาฬิกา ให้ถือว่ามาพร้อมกัน
2. กรณีผู้สมัครมาพร้อมกัน ให้นายอำเภอจัดประชุมผู้สมัคร เพื่อตกลงกำหนดการยื่นใบสมัคร หากไม่สามารถตกลงกันได้ให้ดำเนินการจับสลาก 2 ครั้ง ดังนี้
(1) การจับสลากครั้งที่ 1 ให้นายอำเภอเขียนชื่อผู้สมัครที่ต้องจับสลากบนสลากที่เหมือนกันแล้วใส่ในภาชนะให้สลากคละกัน แล้วให้นายอำเภอเป็นผู้จับสลากจากในภาชนะดังกล่าวขึ้นทีละ 1 ใบ ชื่อผู้ใดที่ถูกจับมาเป็นอันดับแรกให้ถือว่าผู้นั้นเป็นผู้มีสิทธิในครั้งที่ 2 ก่อนชื่อผู้ใดที่ถูกจับมาเป็นลำดับต่อไป ให้ถือว่าผู้นั้นเป็นผู้มีสิทธิจับสลากในครั้งที่ 2 เป็นลำดับถัดไปจนครบทุกคน
(2) การจับสลากครั้งที่ 2 ให้นายอำเภอเขียนหมายเลข 1 จนถึงหมายเลขที่เท่ากับจำนวนผู้สมัครที่มายื่นใบสมัครพร้อมกันบนสลากที่เหมือนกัน แล้วใส่ในภาชนะให้สลากคละกัน แล้วให้ผู้สมัครตามลำดับของผลการจับสลากในครั้งที่ 1 ทำการจับสลากจากในภาชนะดังกล่าว ผู้สมัครใดจับสลากได้หมายเลขใด ให้ถือเป็นหมายเลขลำดับในการยื่นใบสมัครนั้น
เมื่อให้หมายเลขประจำตัวผู้สมัครแล้ว หากมีเหตุให้ผู้สมัครรายได้เป็นผู้ไม่มีสิทธิสมัคร ให้คงลำดับหมายเลขประจำตัวผู้สมัครทุกรายไว้ โดยไม่ต้องเลื่อนลำดับหมายเลขประจำตัวผู้สมัคร
ผู้สมัครคนเดียว
เมื่อนายอำเภอได้ประกาศบัญชีรายชื่อผู้สมัคร ซึ่งมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตาม ผญบ. 6 กรณีมีผู้สมัครคนเดียวหรือผู้สมัครหลายคนแต่มีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามเพียงคนเดียว ให้ถือว่าผู้นั้นได้รับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน และให้นายอำเภอประกาศผลการเลือกตามแบบ ผญ.7
วิธีการตรวจสอบคุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม
1. เมื่อคณะกรรมการตรวจสอบ ได้รับมอบใบสมัครพร้อมเอกสารที่เกี่ยวข้องแล้ว ให้ทำการตรวจสอบพิจารณาจากเอกสาร พยานบุคคล พยานแวดล้อมกรณีให้เสร็จสิ้น และส่งถึงนายอำเภอภายในกำหนดระยะเวลา 5 วันนับแต่วันที่ได้รับสมัคร พร้อมเอกสารที่เกี่ยวข้องว่าผู้สมัครเป็นผู้มีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้าม ตามกฎหมายว่าด้วยลักษณะท้องที่หรือไม่
2. กรณีมีผู้กล่าวหาว่า ผู้สมัครคนใดขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่ ให้คณะกรรมการตรวจสอบหน้าที่แสวงหาความจริงในเรื่องที่กล่าวหาและดูแลให้บังเกิดความยุติธรรม โดยเรียกผู้ถูกกล่าวหามาแจ้งข้อกล่าวหาและสรุปพยานหลักฐานที่สนับสนุนข้อกล่าวหาให้ผู้ถูกกล่าวหาทราบ โดยให้โอกาสผู้ถูกกล่าวหาชี้แจง หรือนำพยานหลักฐานมาสืบแก้ข้อกล่าวหา
ในการดำเนินการตรวจสอบของคณะกรรมการตรวจสอบ อาจมอบหมายให้ประธานกรรมการ เลขานุการ และกรรมการอื่นอีกอย่างน้อย 1 คน ทำหน้าที่ตรวจสอบแทนก็ได้
3. ในการตรวจสอบ 1. และ 2. หากจำเป็นต้องบันทึกถ้อยคำของบุคคลที่ให้ถ้อยคำไว้เป็นลายลักษณ์อักษร ให้ประธานกรรมการ เลขานุการ กรรมการผู้ทำหน้าที่สอบสวนและผู้ให้ถ้อยคำลงลายมือชื่อในบันทึกถ้อยคำนั้น
การนำเอกสารหรือวัตถุใด มาใช้เป็นพยานหลักฐานในสำนวนการตรวจสอบให้คณะกรรมการตรวจสอบบันทึกไว้ด้วยว่าได้มาอย่างไร จากผู้ใด และเมื่อใด
เอกสารที่ใช้เป็นพยานหลักฐานในสำนวนการตรวจสอบให้ใช้ต้นฉบับแต่ถ้าไม่อาจนำต้นฉบับมาได้ จะใช้สำเนาที่ผู้มีหน้าที่รับผิดชอบรับรองความถูกต้องของเอกสารก็ได้
ถ้าหาต้นฉบับเอกสารไม่ได้เพราะสูญหาย หรือถูกทำลาย หรือโดยเหตุประการอื่น จะให้นำสำเนาหรือบุคคลมาสืบก็ได้
4. เมื่อทำการตรวจสอบ หรือสอบสวนตาม 1. หรือ 2. เสร็จแล้วให้เลขานุการนำเสนอคณะกรรมการตรวจสอบประชุมลงมติว่า ผู้สมัครรายนั้นเป็นผู้มีคุณสมบัติไม่มีลักษณะต้องห้ามในการสมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านหรือไม่ แล้วจัดทำรายงานผลการตรวจสอบตามแบบ ผญ. 5 โดยมีความเห็นและเหตุผลพร้อมลงลายมือชื่อกรรมการตรวจสอบทุกคนที่มาประชุม ถ้ากรรมการตรวจสอบผู้ใดมีความเห็นแย้งให้ทำความเห็นแย้งแนบไว้ โดยถือเป็นส่วนหนึ่งของรายงานดังกล่าวเสนอต่อนายอำเภอดังนี้
5. เมื่อนายอำเภอ ได้รายงานผลการตรวจสอบคุณสมบัติของผู้สมัครจากคณะกรรมการตรวจสอบแล้ว ให้นายอำเภอพิจารณาให้แล้วเสร็จภายใน 3 วันนับแต่วันที่ได้รับรายงาน กรณีนายอำเภอเห็นด้วยกับรายงานผลการตรวจสอบคุณสมบัติ หรือพิจารณาไม่แล้วเสร็จภายในกำหนดเวลาดังกล่าว ให้นายอำเภอประกาศรายชื่อผู้สมัครตามแบบ ผญ. 6 ไปตามนั้น
ในกรณีนายอำเภอไม่เห็นด้วยกับรายงานผลการตรวจสอบคุณสมบัติ ให้ส่งรายงานให้คณะกรรมการตรวจสอบทบทวนความเห็นใหม่ให้แล้วเสร็จภายใน 3 วันนับแต่วันที่ได้รับ กรณีที่คณะกรรมการตรวจสอบ มีมติยืนยันด้วยคะแนนเสียงไม่น้อยกว่า 2 ใน 3 ของคณะกรรมการตรวจสอบเท่าที่มีอยู่ ให้ส่งรายงานการตรวจสอบคุณสมบัติให้นายอำเภอ และให้นายอำเภอประกาศบัญชีรายชื่อผู้สมัครตาม ผญ. 6 ไปตามนั้น
ในกรณีที่คณะกรรมการตรวจสอบมีมติไม่ยืนยันความเห็นเดิม หรือพิจารณาไม่แล้วเสร็จภายในกำหนดดังกล่าว ให้ถือว่าผู้สมัครรายนั้นมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้าม หรือขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้าม ตามความเห็นของนายอำเภอแล้วแต่กรณี และให้นายอำเภอดำเนินการประกาศรายชื่อผู้สมัครตามแบบ ผญ. 6 ไปตามนั้น
บัตรเลือก และหีบบัตร
1. บัตรเลือกผู้ใหญ่บ้าน ให้ใช้กระดาษที่มีขนาดกว้างยาวตามความจำเป็นและมีความหมายของผู้สมัครโดยมีลักษณะดังนี้
(1) บัตรเลือกเมื่อพับแล้วด้านหน้าที่แถบสีอยู่บริเวณขอบขวา ถัดไปทางซ้ายมีตราครุฑ และถัดลงไปมีข้อความว่า “บัตรเลือกผู้ใหญ่บ้าน” และมีตราประจำตำแหน่งนายอำเภอท้องที่ประทับที่ข้อความคำว่าบัตรเลือกผู้ใหญ่บ้าน
(2) ด้านในของบัตรเลือกอย่างน้อยให้มีช่องทำเครื่องหมาย หมายเลขผู้สมัคร ช่องไม่ประสงค์ลงคะแนนและคำอธิบายเกี่ยวกับการทำเครื่องหมาย
2. บัตรเลือกและต้นขั้วบัตรเลือกให้เย็บเล่มๆ ละไม่เกิน 50 บัตร มีรอยปรุเพื่อให้ฉีกบัตรเลือกออกจากต้นขั้วบัตรเลือกได้ และให้มีปกหน้าและปกหลัง
3. ต้นขั้วบัตรเลือกอย่างน้อยให้มีข้อความว่า “เล่มที่ ........ เลขที่ ......ลำดับที่..... (ลำดับที่ของผู้มีสิทธิเลือกที่ปรากฏในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตามแบบ ผญ.2) อยู่ด้านบนของต้นขั้วบัตรเลือก มีที่ลงลายมือชื่อกรรมการเลือกผู้ที่จ่ายบัตรเลือก และมีที่สำหรับให้ผู้มีสิทธิเลือกลงลายมือชื่อ หรือพิมพ์ลายนิ้วมือ เพื่อเป็นหลักฐานการรับบัตรเลือก
4. หีบบัตรให้ทำด้วยโลหะหรือวัสดุอื่น ที่ฝาด้านบนมีช่องหย่อนบัตร ด้านหน้าเป็นวัสดุโปร่งใสมองเห็นภายในหีบบัตรได้ ฝาด้านบนเมื่อปิดลงมาแล้วให้มีที่สำหรับใส่กุญแจหรืออุปกรณ์อื่นแทนกุญแจ ติดอยู่กับด้านหน้าของหีบบัตร
วิธีการเลือกผู้ใหญ่บ้าน
การดำเนินการก่อนวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน
1. ก่อนดำเนินการก่อนวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน ให้นายอำเภอดำเนินการ ดังนี้
(1) จัดเตรียมหีบบัตร บัตรเลือก บัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือก แบบพิมพ์ และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือก เพื่อมอบให้คณะกรรมการเลือกนำไปใช้ในวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน
(2) มอบหีบบัตรบัตรเลือกบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกแบบพิมพ์และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือกให้แก่คณะกรรมการเลือกให้เสร็จเรียบร้อย ก่อนเปิดการลงคะแนนโดยให้มีเวลาเพียงพอที่จะตรวจสอบและนับจำนวนบัตรเลือก แบบพิมพ์ และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือก
(3) มอบหีบบัตรเลือกบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกแบบพิมพ์และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือกให้แก่คณะกรรมการเลือกให้เสร็จเรียบร้อย ก่อนเปิดการลงคะแนนโดยให้มีเวลาเพียงพอที่จะตรวจสอบและนับจำนวนบัตรเลือก แบบพิมพ์ และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือก
2. เมื่อคณะกรรมการเลือกได้ตรวจสอบ และนับจำนวนบัตรเลือก แบบพิมพ์และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือกให้ถูกต้องครบถ้วนแล้ว ให้นำเลือกทั้งหมดและบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกแยกบรรจุลงในหีบบัตร ปิดหีบบัตรใส่กุญแจประจำครั่งทับรูกุญแจหรืออุปกรณ์อื่นแทนกุญแจและนำไปเก็บรักษาไว้ที่ปลอดภัย
การดำเนินการก่อนเปิดการลงคะแนน
1. ในวันเลือกผู้ใหญ่บ้าน ให้คณะกรรมการเลือกพร้อมหีบบัตร บัตรเลือกแบบพิมพ์ และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการเลือก และผู้ที่ได้รับคำสั่งให้ปฏิบัติหน้าที่ในที่เลือกผู้ใหญ่บ้านต้องไปถึงที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน เวลาประมาณ 07.00 นาฬิกา เพื่อดำเนินการตามการตามข้อ 14 พร้อมทั้งตรวจสอบว่ามีแบบ ผญ. 1 แบบ ผญ. 2 แบบ ผญ. 4 แบบ ผญ. 6 แบบ ผญ. 8 และแบบ ผญ. 9 ครบถ้วนหรือไม่หรือชำรุดสูญหายให้นำไปปิดให้ครบถ้วน และจัดให้มีที่สำหรับผู้สังเกตการณ์ซึ่งสามารถมองเห็นการปฏิบัติงานได้
2. เมื่อถึงเวลาประมาณ 07.30 นาฬิกา ให้คณะกรรมการเลือกเปิดหีบบัตรเพื่อตรวจสอบและนับจำนวนบัตรเลือกทั้งหมด
3. ก่อนการลงคะแนนให้คณะกรรมการเลือกประชุมและแบ่งหน้าที่กัน ดังนี้
(1) หน้าที่รักษาความเรียบร้อยในที่เลือกผู้ใหญ่บ้าน ได้แก่ การจัดระเบียบและควบคุมดูแลให้ความสะดวกแก่ผู้มีสิทธิเลือกที่มาแสดงตนใช้สิทธิลงคะแนน เพื่อให้การดำเนินการเป็นไปด้วยความเรียบร้อย
(2) หน้าที่ตรวจบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือก ได้แก่ การตรวจสอบบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกอ่านชื่อตัวและชื่อสกุล จดหมายเลขบัตรและชื่อหน่วยงานของรัฐที่ออกบัตรแล้วให้ผู้มีสิทธิเลือกลงลายมือชื่อ หรือพิมพ์ลายนิ้วมือในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือก
(3) หน้าที่มอบบัตรเลือก ได้แก่ การบันทึกหมายเลขลำดับที่ของผู้มีสิทธิเลือกที่ปรากฎในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตามแบบ ผญ. 2 และจัดให้ผู้มีสิทธิเลือกลงลายมือชื่อหรือพิมพ์ลายนิ้วมือไว้ที่ต้นขั้วบัตรเลือกเสร็จแล้วจึงฉีกบัตรเลือกตามรอยปรุออกจากต้นขั้วบัตรเลือก และพับบัตรเลือกก่อนส่งมอบให้ผู้มีสิทธิเลือกนั้นไปลงคะแนน
(4) หน้าที่ควบคุมคูหาลงคะแนน ได้แก่ การจัดระเบียบในการเข้าไปลงคะแนนในคูหาลงคะแนนให้เป็นไปด้วยเรียบร้อย สุจริตและเที่ยงธรรม
(5) หน้าที่ควบคุมหีบบัตร ได้แก่ การควบคุมดูแลหีบบัตร และอำนวยความสะดวกในการหย่อนบัตรเลือกของผู้มีสิทธิเลือกกรรมการเลือกที่เหลือให้คอยสับเปลี่ยนช่วยเหลือกรรมการเลือกที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่
4. เพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกแก่ผู้มาใช้สิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการเลือกอาจแบ่งบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกชุดที่ใช้ตรวจสอบการใช้สิทธิเลือก และใช้หมายเหตุ การลงคะแนนสำหรับใช้ในการตรวจสอบรายชื่อและส่งบัตรเลือกให้รวดเร็วขึ้นได้ เมื่อปิดการลงคะแนนแล้วให้รวมบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกดังกล่าวให้เป็นชุดเดียวดังเดิม
การลงคะแนน
1. ให้เปิดการลงคะแนนตั้งแต่เวลา 08.00 นาฬิกาถึง 15.00 นาฬิกา เมื่อถึงเวลา 18.00 นาฬิกา ให้คณะกรรมการเลือกนำหีบบัตรมาแสดงให้ผู้มีสิทธิเลือกซึ่งอยู่ ณ ที่เลือกผู้ใหญ่บ้านเห็นว่าเป็นหีบเปล่า เสร็จแล้วให้ปิดหีบบัตร ในกรณีหีบบัตรเป็นหีบกระดาษให้ปิดเทปกาวผนึกรอยต่อภายนอกหีบบัตร และใส่กุญแจหรืออุปกรณ์อื่นแทนกุญแจ เสร็จแล้วเปิดช่องหย่อนบัตรเลือกและบันทึกการดำเนินการดังกล่าวไว้ในแบบ ผญ.11 โดยให้กรรมการเลือกและผู้มีสิทธิเลือกหรือผู้สังเกตการณ์ไม่น้อยกว่า 2 คนลงลายมือชื่อไว้ด้วย เว้นแต่ไม่มีผู้สิทธิหรือผู้สังเกตการณ์อยู่ ณ ที่เลือกผู้ใหญ่บ้านนั้น เมื่อได้ดำเนินการแล้วให้ประธานกรรมการเลือกกล่าวเปิดการลงคะแนน เช่น กล่าวว่า “บัดนี้ถึงเวลาลงคะแนนแล้ว ขอเปิดการลงคะแนน” แล้วจึงเริ่มดำเนินการคะแนนต่อไป
2. การใช้สิทธิลงคะแนน ให้ผู้มีสิทธิเลือกที่ประสงค์ลงคะแนนแสดงตนต่อกรรมการเลือก โดยแสดงบัตรประจำตัวประชาชนหรือบัตรประจำตัวประชาชนที่หมดอายุหรือบัตรหรือหลักฐานอื่นใดของทางราชการหรือหน่วยงานของรัฐที่มีรูปถ่ายและมีความหมายเลขประจำตัวประชาชนของผู้ถือบัตร
3. การตรวจสอบการขอใช้สิทธิเลือกให้กรรมเลือก ซึ่งทำหน้าที่ตรวจสอบบัญชีรายชื่อตรวจสอบหลักฐาน 1. ของผู้มาแสดงตนเพื่อขอใช้สิทธิเลือก กับบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกในแบบ ผญ. 2 เมื่อพบชื่อและตรวจสอบถูกต้องแล้ว ให้อ่านชื่อตัวและชื่อสกุลของผู้นั้นดังๆ ถ้าไม่มีผู้ใดทักท้วงให้จดหมายเลขบัตรหรือหลักฐาน และสถานที่ออกบัตร โดยให้ผู้มีสิทธิเลือกลงลายมือชื่อหรือพิมพ์ลายนิ้วหัวแม่มือขวาในแบบ ผญ. 2 ไว้เป็นหลักฐาน โดยถือว่าเป็นการหมายเหตุการใช้สิทธิเลือกแล้ว
กรณีผู้มีสิทธิเลือกไม่มีหัวแม่มือขวา ให้พิมพ์ลายนิ้วหัวแม่มือซ้าย ถ้าไม่มีนิ้วหัวแม่มือทั้งสองข้างให้พิมพ์ลายนิ้วมือใดนิ้วมือหนึ่งแทน หากไม่มีนิ้วมืออยู่เลยให้ได้รับการยกเว้นและให้กรรมการเลือกหมายเหตุว่าไม่มีนิ้วมือ
ให้กรรมการเลือกผู้ทำหน้าที่มอบบัตรเลือก บันทึกหมายเลขลำดับที่ของผู้มีสิทธิเลือกที่ปรากฎในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกไว้ที่ต้นขั้วบัตรเลือกเสร็จแล้ว ฉีกบัตรเลือกตามรอยปรุออกจากต้นขั้วบัตรเลือก และพับบัตรเลือกแล้วส่งมอบบัตรเลือกให้แก่ผู้นั้นเพื่อไปลงคะแนน
|
|
ประพันธ์ เวารัมย์ [101.51.54.xxx] เมื่อ 14/01/2017 13:57
|